طب دین | مرکز طب اسلامی طب دین
چربی خون چیست؟ چربی خون اصطلاحی است پزشکی برای سطوح غیر طبیعی بالای چربی ها و لیپید ها در خون است و دو نوع عمده در خون دارد؛ چربی موجود در خون بصورت تری گلیسیرید و کلسترول است. این لیپید های مضر می توانند به دیوار های رگ نزدیک شده و مشکلات بسیاری مانند بیماری های قلبی عروقی، سکته مغزی و یا حتی باعث ایجاد حمله قلبی شود. پس بهتر است کمی چربی خون را جدی بگیرید، زیرا با وضعیت گسترش مصرف روغن های مضر و استفاده از مشروبات الکلی و دخانیات وهمچنین مصرف فست فود ها؛ خود را به بیماری های قلبی و عروقی بیشتر نزدیک می کنید.
چربی خون در کشور های پیشرفته بسیار فراگیر شده و کسانی که از سبک غذاهای غربی و زندگی غربی پیروی می کنند بیشتر به این مشکل ممکن است دچار شود؛ چربی خون معمولاً با رژیم های غذایی پرچرب ، سبک زندگی کم تحرک ، چاقی و دیابت همراه است و مهم ترین روش جلوگیری از ابتلا ب چربی خون؛ استفاده از روغن های طبیعی مانند روغن زیتون یا روغن ارده کنجد است و اصلاح سبک زندگی و اصلاح سبک خوردن غذا و آب می تواند از ابتلا به بیماری چربی خون جلوگیری کند.
چگونه افزایش کلسترول باعث ایجاد سکته قلبی می شود ؟
کلسترول یک ماده چربی است که از طریق جریان خون شما بر روی پروتئین هایی به نام لیپوپروتئین ها حرکت می کند. هنگامی که کلسترول شما در خون زیاد باشد ، می تواند روی دیواره رگ های شما جمع شده و پلاک ایجاد کند. با گذشت زمان ، رسوبات پلاک بزرگتر می شوند و شروع به گرفتگی عروق می کنند ، که می تواند منجر به بیماری قلبی ، حمله قلبی و سکته شود.
چربی خون بیشتر به عنوان کلسترول بالا شناخته می شود . اگرچه کلسترول بالا می تواند به ارث برسد ، اما بیشتر اوقات نتیجه انتخاب سبک زندگی ناسالم است.
کلسترول به طور طبیعی در کبد شما تولید می شود زیرا هر سلول در بدن شما از آن استفاده می کند. کلسترول مشابه تری گلیسیرید در غذاهای چرب مانند تخم مرغ ، گوشت قرمز و پنیر و همچنین در روغن های صنعتی نیز یافت می شود.
علائم چربی خون یا کلسترول بالا :
چربی خون علائم خاصی ندارد و معمولا با آزمایش مشخص می شود. می توان به این نتیجه رسید که انتخاب سبک زندگی ناسالم می تواند سطح کلسترول “بد” را افزایش داده و سطح کلسترول “خوب” را کاهش دهد. اگر اضافه وزن دارید ، غذاهای چرب زیادی می خورید ، سیگار می کشید یا ورزش کافی ندارید ، در معرض خطر هستید. البته بعضی علائم هستند که ممکن است به دلایل وجود چربی خون به وجود آمده باشند؛ اما تنها با آزمایش مشخص می شود که سطح کلسترول خون زیاد است یا خیر :
- دیابت
- کم کاری تیروئید
- تپش قلب بعد از مصرف غذاهای چرب
- افزایش تعریق بدن
- سوزش و احساس افزایش حرارت بدن و کف پا
- احساس خواب آلودگی
مقدار مناسب تری گلیسیرید کمتر از ۱۵۰ میلی گرم در دسی لیتر و مقدار مناسب کلسترول کمتر از ۲۰۰ میلی گرم در دسی لیتر است.
عوامل تاثیر گذار بر افزایش چربی خون :
- خوراکی هایی مانند : قندهای ساده(قند و شکر)، پوره‌ی سیب‌زمینی، شکلات، فست فودها، لبنیات پرچرب، روغن نارگیل، روغن نخل یا خرما، کره کاکائو، شیرینی‌های پر شده با کاسترد یا پنیر، چیپس و پفک، خامه، گوشت پرچرب
- استعمال دخانیات و مصرف مشروبات الکلی
- استفاده از روغن های مضر صنعتی
- تحرک بدنی
- کاهش وزن
- خوردن بیش از حد پروتئین حیوانی ، مانند گوشت و لبنیات
راه ها و خوراکی های درمان چربی خون یا کلسترول در طب سنتی و اسلامی :
تغییر سبک زندگی کلید مدیریت چربی خون در خانه است؛ تغییر در سبک زندگی؛ استفاده از روغن زیتون و روغن ارده کنجد و همچنین مصرف سرکه با روغن زیتون که در ادامه به خواص آن می پردازیم به تنهایی ممکن است برای کاهش خطر عوارضی مانند بیماری های قلبی و سکته کافی باشد. اگر در حال حاضر دارو مصرف می کنید ، تغییر سبک زندگی می تواند باعث کاهش کلسترول در خون شود.
- شوید و درمان چربی خون؛ اولین موردی که برای چربی خون پیشنهاد می شود مصرف دم کرده شوید است؛ از نظر طب سنتی، شوید بازکننده گرفتگی رگ‌ها، اشتهاآور، ادرارآور و قاعده‌آور است. همچنین می‌تواند با افزایش ترشح انسولین، سطح قند خون را در بیماران دیابتی کاهش دهد. شوید سرشار از انواع ترکیبات گیاهی است که ممکن است فواید بی شماری برای سلامتی داشته باشد ، از جمله محافظت در برابر بیماری های قلبی و انواع خاصی از سرطان. علاوه بر این ، شوید می تواند به کاهش سطح قند خون کمک کند.
- برگ سنا مصرف کنید؛ سنا یکی از ترکیبات گیاهی در طب اسلامی است که برای چربی خون استفاده می شود و از آن به صورت دم کرده باید استفاده کرد. طبیعت سنا گرم و خشک است و مسهل بلغم، صفرا و اخلاط سوخته می باشد. سنا پاک کننده ای قوی برای کبد است و می تواندیکی از درمان های چربی خون باشد؛ البته توجه داشته باشید که چای سنا بسیار قوی است و باید با هدف رفع مشکلی خاص مصرف شود. قبل از اضافه کردن این چای به برنامه‌ی غذایی خود بهتر است با پزشک مشورت کنید.
- شب ها بهتر است آب را نشسته میل کنید و در روز ایستاده نوشیدن آب بهتر است؛ همچنین لازم به ذکر است که نباید بین غذا آب نوشید و بعد از مصرف گوشت و غذاهای چرب لازم است که حداقل تا یک ساعت آب میل نکنید.
- سرکه و روغن زیتون یکی دیگر از موارد بسیار مهم برای درمان خانگی چربی خون است؛ سرکه و روغن زیتون یک غذای ترکیبی به حساب می آید که با توجه به مصرف سردیجاتی که میل می شود می تواند پس از مصرف غذا وضعیت دستگاه گوارش را بهبود بخشیده و به عنوان یکی از درمان های چربی خون و کاهنده کلسترول خون استفاده شود. معمولا پیشنهاد می شود که از روغن زیتون و سرکه بعد از غذا استفاده شده و مقدار ترکیب هر یک به میزان یک واحد سرکه انگور طبیعی یا خمری و دو واحد روغن زیتون استفاده شود. میزان واحد را هم می توانید قاشق چای خوری در نظر بگیرید و در برنامه غذایی روزانه خود بگنجانید.
- یکی ازموارد دیگری که جزو ترکیبات طب اسلامی حساب می شود داروی چربی خون یا گیاه شورگز است؛ در این ترکیب از شوید؛ سنا؛ سیاهدانه و عسل استفاده شده و از موارد مهم وکاهنده چربی خون است که می تواند در کنار حجامت به درمان چربی خون کمک کند. در کنار این دارو و مواردی ک بیان شد می توانید به سادگی از افزایش کلسترول در خون جلوگیری کنید و با رعایت سبک زندگی سالم؛ از زندگی سالم لذت ببرید.
سخن آخر؛ اهمیت بسیار بالای روغن مصرفی در عدم ابتلا به چربی خون :
روغن‌ها را می‌توان بر اساس ساختار مولکولی به ۲ دسته اشباع یا جامد و غیر اشباع یا مایع تقسیم بندی کرد. روغن‌های جامد به علت رسوب گذاری در رگ‌ها به تدریج در بازه طولانی مصرف، باعث انسداد عروق و در نتیجه سکته می‌شوند بنابراین مصرف روغن‌های جامد به هیچ عنوان توصیه نمی‌شود. روغن های جامد، بیشتر باعث افزایش کلسترول خون می شوند؛ روغن های مایع، باعث افزایش تری گلیسرید خون می شوند که کنترل و درمان آن به مراتب سخت تر است. بنابراین جایگزینی روغن های مایع به جای روغن های جامد عملاً هیچ گونه تاثیری در کاهش چربی خون نخواهد داشت؛ بلکه مشکل را پیچیده تر می کند
اما چه روغنی باید مصرف کنیم؟
همان روغن هایی که نسل های قبلی ما می خوردند و چربی خونشان هم افزایش پیدا نمی کرد. مهم ترین و بهترین این روغن ها؛ روغن زیتون فرابکر است که هنگام استخراج روغن زیتون از میوه ی آن، نیازی به حرارت بالا و فرآیند شیمیایی نیست. به کندی فاسد می شود. برای پخت غذا در درجه حرارت معمولی مناسب است. در صورت مصرف متعادل، LDL (چربی بد) را کاهش می دهد، بدون اینکه میزان HDL (چربی خوب ) را تغییر دهد، در نتیجه نسبت HDL به LDL را بهبود می بخشد که برای سلامتی بدن مفید است.
