جوش در کنار غدد چربی به وجود می آید و بزرگترين غدههاى چربى در صورت وجود دارند، بنابراين جوش بيشتر در صورت به وجود می آید؛ جوش صورت از شيرخوارگى تا ۶۰ سالگى ممكن است به وجود آيد، ولى شايعترين آن از سنين ۱۲ تا ۱۹ سالگى، جوش های خفيف، ۱۸ تا ۲۰ سالگى، جوش های متوسط و ۲۰ تا ۳۰ سالگى، و به طور کلی جوش زدن درمردان شايعتر از زنان مىباشد. در کنار ما باشید تا عوامل از بین برنده جوش صورت را بررسی کرده و راه های سریع و ایمن برای از بین بردن ریشه ای جوش بررسی کنیم.
عوامل زيادى ممكن است موجب بروز جوش صورت جوانى و آكنهها شوند كه مهمترين آنها عبارتند از:
- چربى هورمونى
- احتباس چربى
- استرس و عصبانيت
- تغذيه
- عفونت
- عوامل ارثى و ژنتيك
- عوامل ناشناخته
- اضطراب و پريشانى
به نظر بعضى از افراد، در بعضى خانوادهها جوش جوانى ارثى است و به هيچ صورت نمىتوان مانع بروز آن شد، ولى بايد توجه كرد كه ممكن است آن خانوادهها به علت عادتهاى غلط غذايى يا رفتارهاى عصبى و روانى و يا محيط نامناسب و مشكلات ديگر خانوادگى دچار اين عارضه شده اند و به غلط آن را ارثى تلقى كرده اند. در افراد عادى به طور متوسط، در هر سه ساعت، ۶۹/ ۱ ميلىگرم چربى از ۱۰ سانتىمتر مربع پوستشان ترشح مىشود، درحالىكه اين مقدار ترشح چربى در افراد مبتلا به جوش غرور جوانى ۷۵/ ۲ ميلىگرم است. بررسىها نشان مىدهد كه فقط ۳۷% از كسانى كه مبتلا به جوش غرور جوانى شده اند داراى پوست چرب هستند.
چربى پوست شرط لازم نيست، ولى بين جوش و چربى پوست ارتباط وجود دارد.
به تجربه ثابت شده است كه علت جوش صورت در زنان جوان مصرف قرصهاى ضد حاملگى نزد زنان جوان باعث افزايش جوش صورت مىگردد.
جوشها در مناطقى از بدن، مثل: صورت، پيشانى، گونه ها، پس گردن، قسمت بالاى پشت و سينه ظاهر مىشوند كه مملو از غدد چربى هستند. در اين مناطق در هر سانتىمتر مربع ۴۰۰ تا ۹۰۰ غده و در ديگر قسمتهاى بدن در هر سانتىمتر مربع كمتر از ۱۰۰ غدد چربى وجود دارد.
علت جوش صورت از دیدگاه طب سنتی
يبوست يكى از بزرگترين علل بيماريهاى پوستى و علت جوش طولانی مدت روی صورت وبدن است. اگر رودهها كار خود را بخوبى انجام ندهند موادّ زايد به طور منظّم و بسرعت از راه رودهها دفع نمىشوند و اين وظيفه بر عهده پوست عوارضى هستند كه به پوست محوّل مىگردد كه بايد مواد اضافى را به خارج دفع كند. همچنين داروهاى مختلف بويژه داروهايى كه منشأ فلزى دارند و در نتيجه درمانهاى پزشكى گوناگون در دستگاههاى بدن جمع شدهاند از راه پوست به خارج مىريزند. بسيارى از بيماريهاى پوستى بخصوص تورّم و التهاب پوست از اين راه ايجاد مىشوند.
از بین بردن جوش برای همیشه
در طبّ رسمى بيماريهاى پوستى با وضع داخلى افراد و طرز زندگى آنها ارتباطى ندارد و به همين دليل است كه پزشکی نوین هیچ گونه درمان قطعی برای آن ندارد ، زيرا بيمارى را منحصرا به طور موضعى درمان مىكنند و به وضع داخلى بيمار توجّهى ندارد، مثلًا براى معالجه بيمارى پوستى نظير جوش صورت (كه مسلّما در نتيجه سوء تغذيه و يبوست ايجاد مىشود) ندانسته از پماد و كرمهاى موضعى استفاده مىكنند و در حالى كه اگر به دنبال از بین رفتن همیشگی جوش ها هستید فقط با يك دوره پاكسازى منظّم بدن این امر امكانپذير است .
انواع جوش صورت :
جوش قرمز پوست
اگر بر سطح پوست بدن جوشهاى قرمز مىزند، ضمن پرهيز از خوردن: چربىجات، غذاهاى سرخكرده، گوشت گوسفند و گاو، گوشت جوجه ى كبوتر، تخم مرغ، گردو و گوجه فرنگى و پرهيز از شستشو بدن با انواع صابون، شامپو و موادهاى اسيدى و پوشيدن لباسهاى نايلونى و پلاستيكى، بايد آبليمو، آب هويج، آب شلغم خام و شربت آبليمو با عسل زياد مصرف كنيد.
البته در بعضی مواقع این جوش های قرمز که همراه با خارش زیاد باشد نشان دهنده غلبه دم یعنی زیاد بودن خون در بدن است.
چند درمان خانگی جوش های قرمز:
- براى درمان آن بايد آرد جو را با آب ريواس مخلوط كنيد و روى آنها بماليد.
- آنها را با آب دمكرده جعفرى بشوييد.
- يك مشت برگ تازهى هلو را بكوبيد و شبها روى آن ضماد كنيد.
- هر روز ۶۰ گرم از برگهاى كاهو را در ۱ ليتر آب بجوشانيد و با آب صاف كرده آن پوست را بشوييد.
- خيار را رنده كرده و در شير بخيسانيد و پس از چند ساعت آن شير را بنوشيد.
- آب پياز خام را با سركه مخلوط كنيد و روى آنها بماليد.
- هر روز ۲۰ گرم برگ و گل و ساقه بنفشه فرنگى را در نيم ليتر آب سرد، ۲ ساعت بخيسانيد، بعد در همان آب دم كرده، سپس آب صاف كرده آن را چهار مرتبه در طول روز بنوشيد و چند هفته اين كار را تكرار كنيد.
- مقدارى آب ليمو را نمك بزنيد و روزى سه مرتبه روى آنها بماليد.
- هميشه در حمام سفيدآب را روى آنها بماليد، مدتى صبر كنيد و بعد بشوييد.
- آنها را با آب جعفرى تازه بشوييد، بعد تره تازه را چرخ كنيد و با سماق مخلوط كرده و روى آنها ضماد كنيد.
- روزى يك مرتبه عسل را روى آنها مالش دهيد و مالش را آنقدر ادامه دهيد تا كاملا آثارى از عسل نماند.
جوش صورت نوزاد
اگر جوشهاى ريز و قرمز رنگى بر پوست صورت كودك مىزند، نبايد صورتش را با صابون و شامپو و مواد اسيدى ديگر شستشو دهيد و فقط با آب ولرم بشوييد.
براى درمان آنها بايد نصف ليوان آب هويج خام را با نصف ليوان شير مخلوط كنيد و كمى نمك بزنيد و در طول روز به مرور به او بخورانيد.
- پنج گرم گل بنفشه فرنگى خشك را در يك ليوان آب جوش بريزيد و شب تا صبح بخيسانيد و صبح در همان آب ۲ دقيقه بجوشانيد، بعد آب صاف كرده آن را با يك ليوان شير مخلوط و شيرين كرده و ناشتا به او بخورانيد و هرچه از آن را مصرف نكرده در طول روز به مرور به او بدهيد.
جوش چركى
براى درمان جوش چركى صورت بايد هر روز نصف ليوان آبليمو را به تنهايى يا با آب هويج، يا آب پياز، يا آب سير و يا آب شلغم خام مخلوط كنيد و بنوشيد.
- گل ارمنى، گل قبرسى و قيموليا را به نسبت مساوى مخلوط كنيد و به اندازهى نصف همه آنها اقاقيا اضافه كرده، نرم بساييد و با گلاب به صورت خمير درآورده و بر محل جوشها بماليد.
جوش سياه روى پوست
براى برطرف كردن جوشهاى سياه كه بر سطح پوست ظاهر مىشوند که معولا به خاطر غلبه سودا یعنی سردی و خشکی بر روی بدن هست.
- بايد شبها گوجه فرنگى را دو نيم كرده و خوب روى آنها مالش دهيد و صبح روز بعد برگ تمشك تازه كوبيده شده را روى آنها مالش دهيد و كمى بعد بشوييد.
جوشهايى كه پهن مى شود
براى برطرف كردن جوشهايى كه روى سطح بدن ظاهر شده و پهن مىشوند بايد آسیاب کرده غوره را روى آنها ضماد كنيد.
جوشهاى مزمن
اگر جوشهاى سطح پوست مزمن شده اند، ضمن پرهيز از خوردن: گوشت گوسفند و گاو، گوشت جوجه كبوتر، غذاهاى سرخكرده، تخم مرغ، گوجه فرنگى، انواع فلفل، ادويهجات، شيرينىهاى قنادى و پرهيز از شستشو با انواع صابون و شامپو
بايد مغز بادام تلخ را نرم بكوبيد، يا كمى روغن بادام تلخ را با سركه خمری مخلوط كنيد و شبها روى آنها بماليد.
جوشهايى كه تبديل به زخم یا اگزما شده اند
براى درمان جوشهايى كه تركيده و تبديل به زخم شدهاند بايد هر روز يا هر شب مورد و ماش ساييده شده را با سركه مخلوط كرده و بر آن ضماد كنيد.
جوش خارشدار
براى برطرف كردن جوشهايى كه خارش هم دارند، ضمن پرهيز از خوردن: غذاهاى سرخكرده، تخمرمرغ، مغز گردو، چربىجات، گوجه فرنگى، رب گوجه فرنگى، انواع فلفل، ادويه جات، شيرينىهاى قنادى و همچنين پرهيز از شستشو با انواع صابون و شامپو شیمیایی و پوشيدن لباسهاى نايلونى و پلاستيكى
چند نمونه از درمان خارش جوش صورت
- بايد انار سالم را با پوست و دانه هايش بپزيد، بعد له كرده و روى آنها ضماد كنيد.
- حنا را با روغن بادام تلخ مخلوط كرده، روى آنها ضماد كنيد.
- آلو را در سركه بخيسانيد، بعد روى آنها ضماد كنيد.
- سماق را بساييد، بعد با سركه مخلوط كنيد و روى آنها بماليد.
- سماق را نرم بكوبيد و در گلاب بخيسانيد، بعد مقدارى پودر كتيرا را در آن حل كرده و ضماد كنيد.
- تخم گشنيز كوبيده را با عسل و روغن زيتون مخلوط كرده و روى آنها ضماد كنيد.
- البته یکی از بهترین درمان ها برای این نوع جوش ها حجامت زیر چانه یا حجامت عام است.
جوشهايى كه خارش و سوزش دارد
براى برطرف كردن جوشهايى كه هم خارش و هم سوزش دارند، ضمن پرهيز از خوردن : غذاهاى سرخكرده، تخم مرغ، مغز گردو، چربىجات، بادمجان، گوجه فرنگى، انواع فلفل، ادويه جات، شيرينىهاى قنادى
- برای درمان سریع بايد آب خيار را بگيريد و بر بدن بماليد.
- عدس را نرم بساييد و با سفيدهى تخم مرغ مخلوط كرده و ضماد كنيد.
- قرنفل را بپزيد و تفاله آن را بكوبيد و بر بدن ضماد كنيد.
- برگهاى درخت توت را بكوبيد و با سركه در حمام بر بدن ضماد كنيد.
جوشهاى سر
جوشهايى كه بر پوست سر مىزنند دو نوع مىباشند: نوع خشك و نوع تر كه اكثرا با خارش و گاهى نيز با سوزش خفيف همراه بوده و اين نوع جوشها غير از پوست سر و بيخ موها در پشت گردن و صورت نيز در بين موهاى ريش مشاهده مىشوند.
براى درمان آن پاكسازى بدن به وسيله دم کرده افتيمون یا خوردن هليله زرد و شاهتره لازم است.
تعديل خلط نيز ضرورى خواهد بود. همچنين گرفتن دوش متوالى روزانه و پرهيز از خوردن غذاهاى محرك و غذاهايى كه طبيعت آنها گرم هستند و گوشت، چربىجات، غذاهاى سرخ كرده، گوشت جوجه كبوتر، تخم مرغ، گوجه فرنگى، بادمجان، انواع فلفل و ادويه جات لازم است.
براى درمان جوش سر چه باید کرد؟
لعاب تخم كتان و لعاب تخم خطمى را در يك ظرف شيشه ای بريزيد و روزى چند مرتبه، هربار مقدارى از آن را با دست بر محل دانه ها بماليد و ماساژ دهيد، اين كار احتياج به حمام ندارد
ولى اگر دانه ها خارشدار و مزمن بودند و براى مدتى طولانى باعث آزار شده اند مىتوانيد به حمام برويد و با يك جسم خشك و خشن مانند كيسه حمام محكم روى آنها بكشيد تا وقتى كه كاملا پوست كنده شده و محتويات جوشها خارج گردند، سپس قدرى سركه رقيق شده را با آب جوشانده ترشك مخلوط كنيد و بماليد.
* مردارسنگ، زردچوبه، سرنج، انزروت، گوگرد زرد، كاتكبود، سفيدآب قلع و مازو را به نسبت مساوى خمير كرده و بماليد.
* اقاقيا، قنبيل، زردچوبه و مازو از هركدام ۵ گرم، تخم مورد ۱۰ گرم و ريشه اريسا ۲۰ گرم، همه را به نسبت مساوى نرم بساييد، بعد با ۱۰ گرم مغز بادام تلخ كوبيده شده و مقدارى سركه خمير كرده و بماليد.
* الكليل كوهى، بابونه شيرازى، گل بومادران، مريم گلى و آويشن شيرازى را به نسبت مساوى بجوشانيد و آب آن را به مرور ميل فرماييد.
* نشادر، مردارسنگ و زاج سفيد از هركدام ۵ گرم و سفيدآب قلع و تخم بارهنگ از هركدام ۱۰ گرم، همه را نرم بساييد، بعد با ۱ ليوان گلاب و ۱ ليوان سركه مخلوط كنيد و بماليد و قبل از ماليدن اين دارو، بايد محل خارش را با آب تنباكوى خيلى رقيق به نسبت ۵ گرم در ۱ ليتر آب بشوييد و بعد آن داروى ماليدنى را استفاده كنيد.
جوشهاى آكنه یا جوش بلوغ
وقتى كه به سن بلوغ نزديك مىشويد، احتمال بيشترى دارد كه به آكنه گرفتار شويد.
آكنه يا جوش غرور جوانى، شايعترين بيمارى پوستى در جهان است . اين بيمارى پوستى تقريبا تمام نوجوانان را مىتواند به شدتهاى مختلف گرفتار سازد. همچنين در بسيارى از افراد، آكنه براى اولين بار مىتواند در سنين ۲۰ تا ۳۰ سالگى رخ دهد. شما وقتى كه بر روى پوستتان، دانه هاى سر سياه، سر سفيد يا جوشهاى قرمز يا زردى را مشاهده مىكنيد و پوستتان چرب مىشود، مىفهميد كه به آكنه دچار شده ايد، اين علايم كلاسيك آكنه مىباشند، پيدايش آكنه، نه به رنگ پوست شما مربوط مىباشد و نه به سن و سال شما. بااين حال وقتى كه شما به سن بلوغ نزديك مىشويد، احتمال بيشترى دارد كه به اين وضعيت گرفتار شويد، چون در اين سنين پوست شما دچار تغييراتى مىگردد كه براى بروز آكنه مستعد مىشود. آن چيزى كه اكثر افراد از آن اطلاع ندارند اين است كه چه مدت آكنه در آنها طول مىكشد،
صورت، گردن، سينه، پشت و شانه ها به علت اينكه داراى غدد توليدكننده چربى (غدد سباسه) بيشترى هستند، به آكنه دچار مىشوند.
علت جوش صورت در خانم ها و زنان جوان
جوشهايى كه بر پوست صورت يا بدن زنان مىزند را بايد با رازيانه درمان كرد، پودر رازيانه را هر شب روى آنها بمالند و يا آب جوشانده يا عرق يا عصاره آن را نيز مىتوانند بمالند. ضمنا خوردن آن نيز مفيد خواهد بود.
درمان جوش بعد از اصلاح
بانوان هم پس از بند انداختن به صورت و اصلاح نمودن، زاج سفيد را به آب سرد زده، به صورت بكشند كه از پيدايش جوشهاى ريز بعد از اصلاح جلوگيرى مىنمايد يا از ادكلن استفاده نمايند.
البته مصرف بيش از حدّ ادكلن باعث فرسودگى پوست مىشود.
درمان جوش تناسلی زنان
استعمال دود عنبر نسارا برای جوش های تناسلی بسیار مفید است
و همچنین دم کرده گیاه پنیرک به صورت موضعی
علت جوش صورت در مردان
به نظر مىرسد كه بدن انسان به ميزان زيادى به هورمونهاى جنسى مردانه (آندروژنها) حساس مىباشد، خانمها هم مانند آقايان داراى هورمونهاى جنسى مردانه هستند اما از آنجايى كه مقدار اين هورمونها در آقايان خيلى بيشتر مىباشد، اكثر آقايان به آكنه دچار مىشوند، هورمونهاى مردانه باعث مىشوند كه غدد توليدكننده چربى در بدن بيشتر فعاليت كرده و چربى بيشترى را توليد كند.
علت جوش صورت در سن بالا
آكنه روزاسه يا آكنه ميانسالى: روزاسه يك نوع اختلال مزمن در پوست صورت است كه معمولا در سنين ميانسالى يا در حدود ۴۰ سالگى شروع مىشود.
اين عارضه در زنها مىتواند از سنين يائسگى آغاز شود و براى هميشه باقى بماند. ضايعات آكنه روزاسه معمولا در قسمت وسط صورت و محدود به نواحى ميانى پيشانى، بينى، گونه ها و چانه بوده و سطوح خارجى يا اطراف پيشانى و سطوح خارجى گونه ها مصون مىماند. اين عارضه در اثر گشادی رگهاى خونى پوست و به علت فعاليت بيش از حد غدد ترشح كننده چربى مىباشد.
برای جوش صورت چی خوبه
غذاهاى مجاز عبارت است از: انواع گوشتهاى كم چربى و سرخ نشده، غذاهاى كمچربى و تهيه شده از روغن مايع نباتى، انواع سوپها، برنج و نان سبوسدار، انواع ميوه ها و سبزىها به خصوص ميوههاى حاوى ويتامين C فراوان (مثل پرتقال و ليمو و زرشك) آشاميدن آب زرشك و آب پرتقال صبح ناشتا (براى آن دسته افرادى كه مبتلا به فشار خون پايين نيستند) مايعات به ميزان ۵/ ۲ ليتر در روز، سالادهايى كه از جوانه گندم و عدس و نخود و غيره تهيه شده باشد.
مواردى كه اين اشخاص بايد رعايت كنند عبارت است از: اجتناب از خوردن شكلات و شيرينى، آجيل، تنقلات، بستنى و غيره غذاهايى كه عدهاى به آنها حساسيت دارند مثل: شير و پنير و يا سبزىهايى مثل بادنجان و گوجه فرنگى و يا تخم مرغ.
ضمنا پاكيزه نگه داشتن پوست و استفاده از لوازم آرايش بهداشتى در بهبود اين عارضه مؤثر است.
درمان خانگی جوش صورت
اگر بتوانيد در غذاى روزانه خود به اندازه كافى سبزى و ميوه مصرف نماييد، در دستگاه گوارش و كبد شما عارضهاى به وجود نخواهد آمد. با توجّه به تغذيه و بهداشت مزاج خود، مىتوانيد پوستى صاف و با طراوت داشته باشيد. كسانى كه در فصل بهار و تابستان دچار اين عارضه مىشوند، لازم است به دستورات زير توجّه كنند:
۱- شستشوى صورت با صابون اسيدى مانع به وجود آمدن جوش در صورت خواهد شد.
۲- براى رفع و مبارزه با چربى زياد پوست، پس از صابون زدن صورت، بايد پنبهاى را كه آغشته به الكل ۹۰ درجه (الكل كامفره) است به چهره كشيد.
۳- مواظبت از كبد شرط اساسى درمان و جلوگيرى از جوش پوست صورت است.
۴- بكار بردن ماسك طبيعى صورت كه از ميوه جات باشد، كمك مؤثّرى مىباشد.
قاتل جوش صورت
براى از بين بردن جوش صورت يا بدن، پوست گياه ريواس را به پوست صورت يا بدن مى مالید.
قویترین از بین برنده جای جوش
باقى ماندن جاى جوشها: همان گونه كه داشتن جوش مىتواند به اندازهى كافى بد باشد، ايجاد جوشگاههاى (جاى جوشهاى) دايم بر روى پوست كه به علت صدمه به قسمتهاى عمق ىتر پوست به وجود آمده اند هم مىتواند بد باشد.
بعد از اينكه يك جوش بهبود مى يابد، به جاى آن يك لكه قرمز مىماند كه اصطلاحا به آن ماكول گفته مىشود. ماكولها آخرين علامت التهاب در پوست بوده و مىتوانند تا شش ماه باقى بمانند.
جای جوش های ديگرى كه ممكن است ايجاد شود و رنگ آن قهوهاى است، اصطلاحا آن را (هيپرپيگمانتاسيون) بعد از التهاب مى نامند. بر اثر فرآيند التهاب پوست، سلولهاى حاوى رنگدانه (پيگمان) پوست تحريك شده و تيرهتر مىشوند. اين وضعيت ممكن است حدود ۱۸ ماه باقى بماند و جای جوش های واقعى معمولا مدت بيشترى طول مىكشند. اين جوشگاهها بر اثر صدماتى كه به علت وجود آكنه ايجاد شدهاند و هم بر اثر تلاشى كه خود بدن براى ترميم آسيبها به عمل مى آورد ايجاد مىشوند.
بعضى از افراد نسبت به سايرين بيشتر مستعد بروز جای جوش هستند و به آسانى به اين مشكل دچار مىشوند. روند ايجاد جوشگاهها هنوز به خوبى مشخص نشده است اما بيشتر در مواقعى كه آكنه هاى شديد همراه با ندولها و كيستها وجود دارند ايجاد مىشوند.
جای جوش را مى توان به دو گروه تقسيم كرد:
- جای جوشی كه فرورفته هستند.
- جای جوشی كه برآمده هستند.
قبل از آنكه در مورد انواع درمانهايى كه براى جای جوش ها وجود دارند صحبت كنيم، بهتر است چند نكته را در مورد اين جای جوش ها به خاطر بسپاريد. براى آنكه دچار جای جوش شويد حتما هم لازم نيست كه جوش های شديد داشته باشيد.
فشار دادن و تركاندن جوش با روشهاى غلط باعث افزايش احتمال بروز جای جوش مىشود. جای جوش گاهى تا چندين سال بعد از خوب شدن آكنه باقى خواهند ماند. درمان آكنه در مراحل اوليه آن باعث كاهش احتمال ايجاد جای جوش خواهد شد و به دست آوردن نتيجه خوب از درمان جای جوش مشكل مىباشد، به خصوص اگر جای جوش از نوع فرورفته باشند گاهى اوقات فقط ۳۵ تا ۵۰% بهبودى به دست مى آید.
از بین بردن جای جوش در طب سنتی اسلامی
مرداسنگ ۳۰ گرم
ريشه ايرسا ۷۰ گرم
مرداسنگ را نرم كوبيده و ريشه ايرسا را نيم كوب كرده و با هم مخلوط کنید پس از آن با ۴ لیوان اب میجوشانید تا نصف شود سپس با اين محلول روزى چندين مرتبه صورت را ماساژ دهند.
ماسک صورت برای جوش
پودر شده دانه پرتقال یکی از ماسک های بسیار عالی جهت شفاف سازی پوست و از بین برنده جای جوش در صورت است .
ماسک زردچوبه و عسل نیز از ماسک های عالی جهت ترمیم پوست می باشد .
ترکیبی از آلوورا و چای سبز و زردچوبه نیز از ماسک های ضد التهاب و از بین برنده جای جوش است .